Kişisel hayatta olduğu gibi iş hayatında da motivasyondaki inişler ve çıkışlar sıklıkla görülmektedir. Bu durum domino taşı etkisi gibi kişiyi hayatının her alanında değişken bir ruh haline girmesine sebebiyet vermektedir. Geri bildirim iletişimdeki en önemli adımdır ve hem kişi hem de çalışmış olduğu kurum için rehber görevi görmektedir. Verilme amacı kişinin gelişiminde kilit bir rol oynamaktır. Kişinin deneyimlerinden daha çok almış olduğu geri bildirimler gelişimi konusunda oldukça önemlidir. Doğru şekilde yapılmış olan geri bildirimler kişinin performans ve motivasyonunda orantılı olarak artış görülmesine sebebiyet verir. Geri bildirim bir nevi kişisel gelişim aracıdır. Veriliş biçimleri çok önemlidir. Geri bildirimlerin detay odaklı ve açıklayıcı olması daha sağlıklıdır. İnsanların belirli kör noktaları vardır. Bizler kör noktaları öz eleştiri yaparak minimal boyutlara getirmeye çalışsak da bir nevi halının altına süpürme yöntemini uygulamış oluyoruz. Kör nokta kişinin kendisi tarafından sağlıklı bir şekilde gözlemlenemez fakat farklı bir göz tarafından rahatça fark edilebilmektedir. Geri bildirimler kişilerin kör noktalarının fark edilmesi hususunda önemli rol oynamamaktadır. İnsan Kaynaklarının önem verdiği en önemli noktalardan biri performans yönetimidir. Çalışan mutluluğu, örgütsel başarı için önemli bir adımdır. Performans yönetiminin en hassas noktası geri bildirimlerdir. Performans yönetimi önemli olduğu kadar hassas bir konudur. Yönetici ve çalışanlar arasında hassasiyeti sağlayarak doğru adımlarla gerekli süreçlerin yönetilmesi ve geri bildirimlerin verilmesi hem şirket adına hem de kişi için önemli bir faktördür. Kişinin şirkete bağlılığı artar ve güvenli bir ortam oluşmasını sağlar. Kişi kendini ifade etmede sıkıntı yaşamaz ve alacak olduğu geri bildirimler doğrultusunda hem şirket içi bağlılığının artmasına hem de verimlilikte büyük bir artış görülmesine sebebiyet verir. Kişi hata yapmaktan korkmaz, ekip çalışmalarında iş birliği açısından artış olduğu görülmektedir. Geri bildirimler şirket ve çalışan arasında bir nevi kazan-kazan yöntemidir. Kişiyi mantıksal düşünmeye teşvik eder ve mevcut durumdan ders çıkarması gelişiminde büyük bir etkendir. Yetersiz bir geri bildirimin ise yarardan çok zarar verdiği ve çalışandan şirkete uzanan yelpazede uzun vadeli negatif sonuçlar doğurabileceği unutulmamalıdır. Etkin bir geri bildirim, doğru iletişimin önemli bir parçasıdır ve doğru şekilde kullanıldığında başarı kaçınılmazdır.

Gelişen dünya, Covid-19, nesiller arası farklılıklar, ekonomik belirsizlikler gibi birçok sebeple her alanda yeni bir bakış açısı olduğu gibi liderlik kavramı ve içeriği de değişiklik gösteriyor. Peki, iş hayatındaki bu yeni dönemde liderler nasıl başarılı olabilirler? "CEO'ların hızla değişen dünyaya uyum sağlayabilmeleri için açık fikirli olmaları ve işe bol miktarda duygusal zeka getirmeleri gerekiyor."  PepsiCo'da 24 yıl görev yapmış olan Indra Nooye'un bu sözleri yeni dönemde liderliğin kısa bir özeti gibi aslında. Liderler son dönemde devamlı değişen koşullara kısa sürede adapte olabilmeli; yeri geldiğinde ünvanlarını bir kenara bırakmayı başararak her daim kendini ve çevreyi sorgulamalı, yeniliklere, görüşlere açık olmalılar. Geçmiş dönemlerde eğitim, deneyim, yaş gibi faktörler saygı duyulmak ve liderliğin kabulu için yeterliyken artık yeni jenerasyonlar için bunlar tek başına yeterli değilmiş gibi görünüyor. Otoriter, emirler yağdırılan, baskıcı, dışarıdan gelen fikirlere kapalı, fikirlerin ünvana göre değerlendirildiği liderlik tipinin oldukça geçmişte kaldığı görülüyor. Liderler için ekibinin beklentilerini anlamak, onları tanımak, yetkinliklerini doğru yönlendirerek, geleceğe yönelik somut bir hedef sunarak önlerini açmak oldukça önemli. Ayrıca çalışanların beklentileri göz önüne alındığında rekabetten korkmak yerine yeni liderler yetiştirebilen liderler büyük bir fark yaratacaktır. Araştırmalara göre yeni nesil liderlerin şeffaf, dürüst ve iyi iletişimciler olması gerekiyor. Geçmişte, mesafelerin olduğu iletişimler kuran liderlerin yerini ulaşılabilir liderler alıyor. Liderler zaman zaman duygularını ve endişelerini paylaşarak güven ve dürüstlük ortamı yakalamayı başarmalı. Şeffaf bilgi paylaşımı yapan liderler çalışanların kendini önemli hissetmesini sağlıyor, ortak bir hedefte buluşmayı kolaylaştırıyor ve daha kuvvetli bir ekip ruhu yakalamayı başarıyorlar. Peter Drucker'ın “Geçmişin lideri, nasıl anlatacağını bilen biriydi. Geleceğin lideri, sormayı bilen kişi olacaktır” sözü ise yeni dönem liderlik için kilit bir bakış açısı diyebiliriz. Bugün de geçmişte de liderlerin yüksek bir hitabet yetenekleri olması beklenir. Fakat artık sadece anlatan, her konuda uzun fikirler beyan eden liderlerin yerini soru sormayı ve dinlemeyi başaran liderler alıyor. Problemi görmek ve çözümü üretebilmek için yöneltilen doğru sorulara verilen doğru cevaplarla performansın ve verimin arttığı gözlenmekte. Modern liderler için soru sorma tekniklerinin öğrenilmesi büyük önem taşımaktadır. Geleneksel zihniyetten uzaklaşıp modern liderliğe adapte olmak zaman alacak hatta sancılı geçecek olsa da günümüz iş dünyası için modern bakış açılarına ayak uydurabilmek bir ihtiyaç. Geleneksel liderliği destekleyen şirketler ise modern liderliği teşvik eden firmaların gerisinde kalacak gibi görünüyor. 

Kişisel gelişim, toplum ve liderlik alanında yaptığı araştırmalarla bilinen Gary Yukl  "Kendini tanımak, kendi ihtiyaçlarını ve belli olaylar meydana gelmesi durumunda muhtemel reaksiyonları anlamayı ve alternatif çözümlerin değerlendirilmesini kolaylaştırır." şeklinde ifade ediyor aslında sosyal hayatımızda duygusal zekayı konumlandırış şeklimizi. Peki nedir duygusal zeka? iş yaşantısında karşılaşıyor muyuz kendisiyle? Liderlik üzerine yazılmış pekçok yazının temeli kendini yönetme becerisinden geçiyor. Bunun da temeli farkındalıkla başlıyor. Kendi davranışlarının farkındalığına sahip yöneticiler de ekibin refah, gelişim ve benlik hissini daha iyi anlayacağından aslında en önemli liderlik özelliklerinin başında da duygusal zeka becerileri geliyor. Başarı hayallerimizi süslüyor evet peki başarı yalnızca okulda yüksek not almakla mı ilgilidir? Artık böyle olmadığını biliyoruz çünkü hayattaki toplam başarının sadece %20’si IQ ile yani bildiğimiz şekliyle akademik zeka ile ilgili. İş hayatına baktığımızda da liderlik ile bağlantılı olarak duygusal zeka oldukça önemli bir alanda yer almakta.  Başka bir deyişle yönetici veya lider olma yetkinliğimizin karar mekanizması duygusal zekamız. Özellikle iletişimin oldukça kritik yer tuttuğu ekip çalışması ve ekip yönetiminde iletişimin temel taşı olarak karşımıza çıkmakta bu kavram.  Ayrıca karşılıklı olarak duygu ve düşüncelerin anlaşılması ve bu şeklide bağ oluşması da yönetici ile çalışanlar arasında oldukça önemli. EQ’nun ana bileşenleri aşina olduğumuz öz güven, öz bilinç, empati, öz denetim ve ilişki yönetim; aslında sosyal hayatımızda sık sık karşımıza çıkıyor. Özellikle empati konusu iş hayatında da sosyal hayatta olduğu gibi hayati bir rol üstleniyor. Goleman’a göre kendisini motive edebilen, sosyal becerilerde başarılı, empati yetisi güçlü ve içgüdüsel duygularını kontrol edebilen insanlar duygusal zekası yüksek insanlar oluyor. Diğer bir deyişle EQ ekip içerisinde nasıl konumlandığımız, kendimizi ve ekibi nasıl yönettiğimizle ilgileniyor. Yani bir ekibin kurulup yönetilmesi veya bu ekiple ahenkli bir çalışma ilerletmek duygusal zekamızın bir ürünüdür diyebiliriz. EQ’ya ihtiyaç duyulması aslında yönetilen ekip sayısının artması veya karmaşık iş süreçlerinin artmasıyla da bağlantılı şekilde artıyor. Bununla birlikte artan refah seviyesi ile de bağlantılı terimlerden biri olarak günümüzde karşımıza çıkmakta olan bir kavram. Yani toplumdaki yüksek suç oranları, düşük empati gibi oranlar duygusal zekadan bahseden toplumlarda daha az düzeylerde seyrediyor. Özellikle modern çağın getirdiği koşturmacalı hayat düzeninde duyguları ifade etmede yaşanan zorluklara aşinayız diyebiliriz. İş hayatında duygusal zekası yüksek olarak tanımlanan bireyler, gelişime açık ve güçlü yanlarının bilincinde olan, kriz anlarında olası geleceği ön görerek buna göre aksiyon alabilen lider vasıflı kişiler olarak tanımlanıyor.  Bununla birlikte özellikle iş hayatında insan duygularının bilincinde olmak etkili iletişim, motivasyon, karar verme yetisi, empati gibi pragmatik özelliklere sahip bireyler duygusal zekayı iş hayatında aktif olarak kullanan bireyler oluyor ve bilimsel araştırmalara göre bu da iş hayatında 43 kat daha fazla başarıyı beraberinde getiriyor. Yine günümüzde en doğru rol ve insan kaynağının eşleşmesi süreçlerinde yani işe alımın temelinde de duygusal zeka farkındalığı yatıyor. İşe alım süreçlerinde EQ oldukça önemli ve kritik bir durumda. Çünkü empati, benlik bilinci ve iletişim iş hayatının temel taşları durumunda ve bu kavramlar da duygusal zeka kavramı içerisinde temel taşlar halinde. Özetle sosyal yaşantıda ve iş hayatında duygular önemli bir yer kapsıyor başladı ve çalışan bağlılığı, motivasyonu, verimlilik gibi konularla bağdaştırlıyor. Bu durumda yönetilebilen duygular da güçlü ve verimli organizasyonlar oluşturmada mihenk taşı haline gelmiş durumda...

İş-Hayat dengesi kişinin zamanının ve odağının iş, aile ve boş zaman aktiviteleri arasında bölünmesini açıklamaktadır. Bu ifade aslında bireylerin kişisel ve profesyonel yaşamları arasındaki ideal dengeyi kurmasını belirtmektedir. Bazılarımıza göre bu dengeyi korumanın ruhsal ve fiziki sağlık açısından önemi savunulsa da, bazılarımız için iş ve özel hayat birbirinden ayrı düşünülmemelidir ve bu denge konsepti yanlış bir düşünce olmaktadır.  Gelişen ve değişen toplum bilinci bize mutlu olmanın daha fazla çalışmak ve iş hayatında daha fazla varlık göstermek olduğunu söylüyor. Fakat araştırmalar, mutlu olmanın iş ve özel hayat arasındaki dengeyi net çizgilerle belirlemekten geçtiğini vurguluyor. Çünkü insanlar, kariyerleri kadar kişisel yaşamları için de yeterli zamana ve desteğe sahip olduklarında daha mutlu olurlar. Peki iş-hayat dengesi sağlanınca ne gibi olumlu etkiler elde ediyoruz? Yukarıda bahsettiğimiz gibi en belirgin etkiler fiziki ve ruhsal sağlığın yakalanması olmaktadır. Fiziki sağlık için olabildiğince spor yapılması, ormanda koşulması gibi aktiviteler vücudu dinç tutarken mental olarakta rahatlamanızı sağlayacaktır. Sosyal aktiviteler ile kendinizi deşarj edecek ve bu sayede farklı bakış açıları elde edeceksiniz. Bu da doğrudan iş hayatınızda daha verimli olmanızı sağlayacaktır. İyi bir iş-yaşam dengesi sadece işe ve aileye önem vermekle sınırlı değildir. Aynı zamanda kişinin kişisel düzeyde yapmayı sevdiği şeylere önem vermesi ile de ilgilidir. Bir hobiye sahip olmak, bir çalışanı kendine zaman ayırmaya teşvik eder. Bir hobiye sahip olmak, çalışanların yoğun programlarında bile kendilerine zaman ayırmalarına yardımcı olur. Bir çalışanın iş-hayat dengesi sabitse, işte çok daha mutlu ve üretken olacaktır. Herkesin yaşamında iş-hayat dengesi oluşmamış olabilir. Veya bu dengeyi bozan iş yerinde artan sorumluluklar, evde artan sorumluluklar, medeni durum, çalışma süresi, bakılmakla yükümlü olunan kişi sayısı gibi unsurlarla karşı karşıya kalıyor olabiliriz. Çalışanların zamanlarının çoğunu geçirdikleri çalışma ortamında edindikleri olumsuz tecrübeler ve yaşadıkları negatif duygular aslında yaşam doyumlarını düşürmekte olan unsurlardır. Çalışan bağlılığı stratejisinin bir parçası olarak iş-yaşam dengesine odaklanmak çok etkilidir. Başarısız iş-yaşam dengesi, çalışanların işten ayrılmalarının ana nedenlerinden biridir. Bu hem çalışanları hem de işverenleri kötü etkiler. İşinde mutlu olmayan bir çalışan, günlük hayatında da mutluluğu yakalamakta zorlanır.  Kısaca iş-hayat dengesi, kişinin kariyerinin taleplerine ve kişisel yaşamının taleplerine eşit derecede öncelik verdiği denge durumudur. Hayatta zorluklar elbette hep var ve hayatımızın önemli bir kısmını çalışarak geçiriyoruz. Fakat her koşulda kendimize ufacıkta olsa zaman ayırmalıyız.

Günümüzde iş çeşitliliğinin artması ve farklı çalışma ortamlarının oluşmasıyla iş yaşamının geniş bir çeşitliliğe sahip olduğunu görüyoruz. Bu kadar çok seçenek içerisinde elimizde olandan ne kadar tatminiz? Kavrama bakacak olursak iş tatmini çalışanların çalışma süreleri ve bu sürelerin dışında işleri ile ilgili yaşadıkları mutluluk düzeyi anlamına gelmektedir. İşimizi değerlendirdiğimizde karşılaştığımız genel mutluluk düzeyi iş ortamlarına, yaptıkları işe ve çalışma arkadaşlarına yönelik duygu, düşünce ve davranışların bir sonucudur. İş tatmini çalışanların iş ortamına ve iş ilişkilerine verdiği duygusal yanıtlar olarak da nitelendirilir. Örgütsel olarak işin niteliği, kariyer basamaklarının varlığı, ödemeler, çalışma koşulları, iş arkadaş ilişkileri ve yönetim iş tatmini üzerinde büyük etkilere sahiptir. İş yaşamındaki tatminin yani mutluluğun sağlanması sadece çalışanların gereksinimlerinin karşılanması ile elde edilememekle birlikte çalışanlara ne düzeyde önem verildiği ile yüksek oranda ilişkilidir. Çalışanların sahip olduğu diğer faktörler de tatmin düzeyi üzerinde büyük öneme sahiptir. Yaş, cinsiyet, eğitim, statü, sosyal çevre ve kişisel özellikler tatmin düzeyi üzerinde belirleyicidir. Sahip olduğumuz iş ve mutluluk düzeyimizi değerlendirirken gerçekçi bir bakış açısıyla yaklaşmak oldukça önemli olmakla birlikte kişisel yaşamımızdan ne düzeyde tatmin olduğumuz bu gerçekliğin bir ürünüdür. Bir iş yerinde en önemli bileşenin insan olduğu unutulmamalıdır. İş yerinde koşulların bozulduğunun en büyük kanıtı iş yerinde çalışan insanların iş tatminin düşük olmasıdır. Tatmin edici bir iş yaşamının çıktıları performans, verimlilik, motivasyon, başarı ve en önemlisi yaşam tatminidir. Zamanımızın ve günümüzü geçirdiğimiz iş ortamlarımızda bizleri tatmin koşulları yakalamak oldukça gerekli bir ihtiyaç olduğu aşikârdır. Bu koşulları yakalamak için çaba sarf etmek en az işverenin çabası kadar önemlidir. Yapıcı iş ilişkilerinin kurulması için çaba gösterilmesi, ihtiyaç ve isteklerin doğrudan aktarılması, sorunların bekletilmeden çözüme kavuşturulması ve en önemlisi çözüm odaklı bir yaklaşım iş tatmini için altın gereksinimlerdendir.

Gelişen dünyada işe alımcıların aradığı en önemli ölçütlerden birisi uyumdur. Bilimsel olarak bakıldığında uyum kişilerin başarı göstermelerindeki en büyük etkenlerin başında gelmektedir. İşe alımcıların adayı ele alırken teknik bilgiden daha çok önem verdikleri ölçüt kurum ve kişi arasında uyumun olup olmadığıdır. Şirket ve çalışan arasında benzerliğin sağlanmadığı durumlarda işten ayrılışlar ve işten çıkarılışlar sıkça gözlemlenmektedir. Son dönemlerde sıkça duymuş olduğumuz sessiz istifa kavramını da şirket ve çalışan arasındaki uyumsuzlukla bağdaştırabiliriz. Yapılan araştırmalar göz önüne alındığında kişiler içinde bulundukları kurumun norm ve değerlerini temel alarak bir uyum halinde hareket ederler. Kurum kültürü bir nevi sürdürülebilirliğin göstergesidir. Kurum kültürü zamanla çalışanlarının ortak değer ve hedeflerde buluşması sonucu ortaya çıkmaktadır. Bunun sonucunda bütünleştirici bir tarafı bulunmaktadır. Kurumlar ağırlıklı olarak kendi değerlerini yansıtacak kişilerle çalışmayı tercih ederler. Yani kurumlar vizyon ve misyonlarına yönelik olan adaylarla çalışmayı tercih ederler. Ortak paydada buluşulmayan durumlarda çatışmalar ortaya çıkmaktadır. Tabi bunun yanında kişinin hedefleri de büyük bir etkendir. Kişilerin rastgele veya ismi çokça duyulan kurum ve organizasyonları bir nevi hevesle tercih etmeleri sağlıklı bulunmamaktadır. Kişinin hedef ve ölçütleriyle uyuşmayan firmalarla çalışmaya başladıklarında performans, kuruma bağlılık ve örgütsel davranış noktalarında düşüşler gözlemlenmektedir. Kişiler kişisel hayatları dışında iş hayatında istemiş oldukları ölçüleri temel alarak kendi değerlerine yönelik kurumları tercih etmelidirler. Benzerlik oluştuğu takdirde kişi ve kurum arasında uzun yıllar süren bir bağ ortaya çıkar. Benzerlik ortadan kalktığı takdirde kurum ve kişiler arasında ayrılıklar görülmektedir. Kişi ve kurumun ortak paydada buluştukları noktada, kişilerin hem mental açıdan hem de iş performansında yükseliş göstermektedir. Kişinin kuruma bağlılık oranının yükseldiği ve şirketinde kişiyle birlikte gelişim gösterdiği gözlemlenmektedir. Başarılı kuruluşlar ve kişilerin ortak hedef ve değerleri bulunmaktadır. Bu durum orantılı olarak iki tarafı da başarıya taşımaktadır. Her noktada uyuştuğunuz ve yapmaktan keyif aldığınız bir işte, mutlu çalışanlar ordusunda bir üye olmanız dileğiyle, sağlıcakla kalın!

Sahip olduğumuz enerjinin çevremizdekilere aktarıldığı bir gerçektir. Pozitif enerjilerimizin çevremizi etkilediği gibi negatif enerjiler için de bu durum söz konusu. Negatif çalışan, sahip olduğu negatif enerjisini bütün ekip arkadaşlarına yayabilir. Kendilerine gerekli yardımı etmek ve pozitif kültüre katmaya çalışmaksa ekip arkadaşlarının görevidir. Günün, belki de haftanın güzel geçmesi aslında biraz da buna bağlıdır. Pozitif bir ekiple veya kişilerle çalışmak bir çalışanın veya müdürün belki de en çok isteyeceği şeylerden birisidir. İş yerinde pozitif bir kültürün oluşması aynı zamanda iş gücü devir oranını da oldukça düşürmektedir. Güne mutsuz başlayan bir kişinin elbette kendine özel sebepleri olabilir. Özel hayatı, iş yükü ya da sabah işe giderken yaşadığı bir olay bile kişinin gün içerisindeki tavır ve hareketlerini, dolayısıyla iş arkadaşlarının enerjisini etkileyebilir. Her ne kadar talihsiz bir olay yaşadıysa veya canını sıkan her ne ise bu durumu ekip arkadaşlarıyla, müdürüyle, menajeriyle veya insan kaynaklarıyla paylaşmakta yarar vardır. Acılar paylaştıkça azalır. Çevrenin seni mutlu etmek için çabalaması ve iş yerindeki arkadaş bağları, mutsuz kişinin güzel bir enerjiyle dolmasındaki en büyük yardımcıdır. Çevreden alınan destek bahsettiğimiz arkadaş bağlarının da güçlenme sebebidir. İşe gitmek başta çok zor gibi gözükse de pozitif bir ekiple çalışmak bu zorluğu en güzel şekilde atlatmanıza yardımcı olur. Belki birçok insan pozitif, enerjik ve yaptığı işten zevk alan ekiple çalışma şansına nail olmasa da çalıştığı çevreyi belirlemek öncelikle insanın kendisinde biten bir mevzu. Güne pozitif başlamak, iş arkadaşlarına ve çevreye gerekli enerjiyi hissettirmek insanlar arasındaki bağlardan dolayı çevresini şekillendirmesine yardımcı olabilir. Mutlu bir çalışan, mutlu bir ekip, mutlu bir gün... Bunların hepsi aslında birbiri ile bağlantılı olan ve biri olmadan diğeri olmayacak bir durum. İşinizi pozitif enerjiyle ateşlemek ve yaptığınız her şeye onu katabilmek; gününüzün geçmeyen saatlerini, bitmeyen işinizi ve baş ağrınızı bile çözebilecek en kolay çözümdür. Kimi iş yerlerinde samanlıkta iğne aramak gibi olsa da pozitif ekip arkadaşı bulmak, kimi iş yerlerinde ise bütün ekibin pozitif olması gibi şanslı durumlar da var elbet. Dayanışma, sohbet, şirket kültürü ve en önemlisi doğru iletişim şeklidir bu şansı sağlayan. Ekip arkadaşlarıyla doğru düzgün anlaşılamazsa nasıl beklenir ki zaten birbirlerini desteklemeleri? Destek alamayan birisi nasıl çıksın içine düştüğü durumdan? Çevremize bir göz atalım, kim mutsuz bir bakalım, kendisine destek olalım ve pozitif bir ortam yaratalım. Sonrasında görülecek ki; çekilmez sandığınız iş hayatında, sizi anlayan, dinleyen, çözümler üreten mükemmel bir ekiple çalışıyorsunuz. Günlerce, saatlerce gördüğünüz iş arkadaşlarınızı, pozitif bir enerjiyle tekrar gördüğünüzde siz de iş yerinde pozitif enerjinin önemini fark edeceksiniz.

Takdir, kelime anlamı olarak beğenme, değer verme gibi olumlu yönlerdeki sözlük anlamının yanı sıra günlük hayattan iş hayatına her yerde karşımıza çıkan ve önemli bir tetikleyici güçtür. Özellikle günümüzün oldukça büyük bir kısmını geçirdiğimiz iş yerlerimizde saygı kavramı oldukça büyük bir önem arz etmekte. Peki saygı duyduğumuz bir kişiden aldığımız takdir? Çalışmaların pek çoğu gösteriyor ki iş yerinde bireysel takdir, motivasyon ve verimlilik oranındaki artışta itici güç olmaktan geriye düşmüyor. Günümüzde hala çalışanlar için teşvik edici değerlerin en başında takdir kavramı gelmekte. İyi iş çıkardığımızın fark edilmesi emeğimizin karşılık bulduğunu görmek motivasyonumuzu arttırırken aynı zamanda işe koyulmamızı da kolaylaştırıyor. Şirketler büyürken yöneticilerin motivasyon süreçlerini de doğru şekilde yürüterek takdir sistemlerine entegre olmaları zorunlu hale geldi. Takdir, zamanınızı çalışanlarınıza ayırdığınızı, onları önemsediğinizi, fark ettiğinizi gösteren ve çalışan ilişkileri ve verimlilik açısından oldukça önemli bir konumda.  Yeni kuşak bireyler için eğitim ve gelişime açık bir ortam, pazarlanabilir becerilerin geliştirileceği iş ortamlarında bulunma beklentileri en önemli yönetimsel kriterler halinde. Diğer bir deyişle eğitim ve gelişimlerine önem verilmiş, hangi becerilerini geliştirmeye istekli olduklarının önemsendiği ve bu verilerin takip edildiği iş yerlerinde ilgi alanları önemsenen çalışanlar çok daha motive şekilde çalışıyor. Yeni kuşağa sağlanan gelişim imkanlarının piyasa koşullarında daha fazla getiri sağlayacak becerilere dönüşmesi de onları işini daha verimli şekilde yapmakta motive ediyor.Çalışanların beklentisi çoğunlukla yüksek maaş ödemelerinden daha ön sıralarda yaptıkları işin en çok saygı duydukları kişi tarafından takdir edilmesi oluyor. Bireysel takdirin maaş ve terfiden daha öncelikli konumlanması uzmanlar tarafından da fikir birliği sağlanan bir konu. Tüm iş kolları için sağlanan katkı ve yaratılan değerden ötürü takdir görmek oldukça büyük bir ödül ve değer verilen bir armağan.  Yapılan araştırmaların tümünde takdirin en yüksek performans ve elinden gelenin en iyisini ortaya koymada en önemli itici güç olduğunu görmekteyiz. Kişiler fark yarattığını ve katkı sağladığını hissetmek ister, bunun da en görünür yolu takdirdir diyebiliriz. Performans ve başarı konusunda iletişimin sürekliliği de teşviki sağlayıp devamlı verimliliği güdüleyecektir. Hiçbir maliyeti olmayan takdir ve ödül sistemlerinin gücü görmezden gelinemeyecek başarı oranlarıyla karşımıza çıkar. Ödülün basit ve yaratıcı olması onu bir o kadar efektif kılacaktır. Vurgulanması gereken en önemli nokta performanstır. Organizasyonda performansın takdir görmesi de hem kişiler arasında iletişimin yolunu açacak hem de rol modeller oluşturmaya katkı sağlayacaktır. Takdir yalnızca takdir edilen kişi için değil ekip için de tetikleyici ve verim arttırıcı bir güce sahiptir. Bu açıdan baktığımızda takdirin görünürlüğü de önemli bir kriterdir. Seninle ekip arkadaşı olmaktan gurur ve mutluluk duyuyorum cümlesini çoksa işittiğimiz başarılarla dolu bir iş hayatı dilekleriyle!

Her kuşak doğduğu ve yetiştiği dönemin ekonomik, kültürel, siyasi iklimi ile şekilleniyor. Bu sebeple de her kuşak birbirinden farklı özelliklere sahip oluyor. Bu noktada iş hayatında da nesillerin farklı bakış açılarından faydalanmak büyük önem taşıyor. Çok yakın zamanda iş gücünün büyük çoğunluğunu Y ve Z jenerasyonları oluşturacak. Beraber çalışacak olan bu birbirinden farklı iki kuşağın doğru, verimli ve mutlu şekilde çalışacağı ortamı yakalayabilmek için Y ve Z kuşaklarını yakından tanımak artık bir zorunluluk desek yanlış olmayacaktır. Y jenerasyonunun, bir diğer adıyla Milenyum kuşağının doğum aralığı 80'li yılların başları 90'lı yılların ortası, Z jenerasyonu doğum aralığı ise 90'ların sonları 2010'ların başları olarak kabul edilir. Y jenerasyonu, 2. Dünya Savaşının etkilerini ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda yoğun şekilde hissetmiş X jenerasyonunun çocukları. Z ise tamamen internet ve teknolojiye doğmuş, internetsiz bir dünya ile hiç tanışmamış bir nesil. Elbette farklı koşullarda büyümüş bu iki neslin birbirinden farklı yönleri olduğu gibi benzer yönleri de var. Bu farklı bakış açıları elbette iş hayatlarına da farklı şekillerde yansıyor. Araştırmalara göre Y kuşağı için çalıştığı ekip, iş hayatında en önem verdikleri konuların başında geliyor. Bireysel çalışmadan ziyade takım çalışmasından keyif alan Y jenerasyonu iyi iletişim kurduğu doğru kişilerle çalışmadığını düşünüyorsa kolayca iş değiştirme eğiliminde olduğu görülüyor. Bu durumun aksine Z jenerasyonu bireysel çalışmayı tercih ediyor. Kendi çalışma alanı olması Z kuşağını motive ediyor. Fakat bu iki nesil arasındaki bir benzerlik iş hayatlarındaki tercihlerine de yansıyor. Özgürlüğüne oldukça düşkün olan bu iki kuşak için esnek çalışma saatleri iş hayatında önem taşıyor. Y kuşağı internet ve teknoloji ile özdeşleştirilse de Z kuşağı gibi teknolojinin içine doğmuş bir nesil değil. Bu sebeple Z kuşağı teknolojik gelişmelere zorlanmadan ayak uyduruyor. Dijital dünyaya doğan bu nesil, sosyal medyada bir ünlünün instagram profilini incelerken, bulunduğu sosyal ortamda sohbet etmeye devam ediyor ve bir yandan da Netflix’ten açtığı bir diziyi takip edebiliyor. Bu örnekte olduğu gibi iş hayatında da aynı anda birden fazla işi yürütebilme becerisine ve çok yönlülüğe sahipler. Bunun, önceki hiçbir kuşakta görülmemiş bir özellik olduğunu söyleyebiliriz. Fakat bu kıymetli özelliğin beraberinde konsantrasyon problemini de getirdiğini söylemek mümkün. Hayatımızın önemli bir kısmını işimiz oluşturuyor, bu sebeple kariyer basamaklarını tırmanabilmek için motivasyona ihtiyaç duyuyoruz. Araştırmalara göre Y kuşağı için iş hayatında takdir edilmek, kıdem almak gibi konular önem taşıyor. Z kuşağı motivasyonu ücret üzerinden ödül sistemleri, zamlar, iyi şartların sunulduğu bir çalışma ortamı olarak anlamlandırıyor. Milenyum kuşağı daha sosyal konularda motivasyona ihtiyaç duyarken, Z kuşağı her yönden ödüllendirilmek istiyor. Şu an iş dünyasının çoğunluğunu oluşturan X kuşağı kısa zamanda yerini Y ve Z kuşağına bırakacak. Birbirinden ayrılan ve benzeşen özellikleri ile bu iki kuşak gelecek dönemde iş dünyasının dinamiklerini belirleyecek. Bu farklılıkları harmanlayıp değişime ayak uydurarak avantaja çevrilmesi geleceğimizi şekillendirecektir. Farklı nesillerin farklı bakış açılarıyla her yönüyle düşünülmüş kararlar alınacak, beceri çeşitliliğiyle daha kaliteli işler üretilecek, daha geniş kitleleri anlayacak ve hitap edilecektir.

Günümüzde teknolojinin bu denli gelişmesiyle birlikte her alanda olduğu gibi insan kaynakları alanında da yenilikler gerçekleşmektedir. Çoğumuzun kullanmakta olduğu sosyal medya mecrası İnsan Kaynakları için bir iş alanı olma halindedir. Günümüzde Z kuşağının etkisiyle de sosyal ağ kullanımı hayatımızın merkezinde yer alıyor. Bu yazımızda İK ve sosyal medyanın nasıl bir uyum içerisinde olduğunu konuşuyor olacağız. İnsan Kaynaklarının uçtan uca tüm süreçlerini sosyal medya üzerinden yürütmesi çok olası ve bunun için kullanılabilen birçok uygulama, siteler bulanmakta. Sosyal medyanın İK süreçlerindeki yerini anlamamız için öncelikle İK süreçleri nelerdir onları konuşmalıyız. Temel olarak İK tüm işe alım ve işe giriş sonrası alıştırma yani oryantasyon aşamalarını yönetir. Çalışan memnuniyeti ve performans değerlendirme prosedürlerinde aktif rol oynar. Çalışan isteğine bağlı eğitim ve geliştirme hizmetlerini üstlenir. Bu gibi birçok görevi yaparken işleri kolaylaştırmak ve hızlı aksiyonlar alabilmek adına sosyal medya gerçekten vazgeçilmez bir alan diyebiliriz. Aslına bakarsanız sosyal medya sadece İnsan Kaynakları için revaçta değildir. Adayların iş arayışlarında kolaylık elde edebilmeleri için de sıklıkla kullandıkları bir alandır. Bugünlerde iş bulabilme ve işe alım yapabilmede kullanılan popüler bir sitede ilanlara ulaşmak oldukça olağandır. Bu mecrada adaylar dijital ayak izleri sayesinde doğru ilana ulaşabilir, kendileri için en uygun iş fırsatını yakalayabilirler. Aynı zamanda İnsan Kaynakları işe alım yapma aşamasında adaylar hakkında doğru bilgileri elde edebilmede kolaylık yakalarlar. Yukarıda belirttiğimiz gibi sosyal medya ve İnsan Kaynaklarının uyumu birçok süreçte katkılı oluyor. İşe alım süreçlerinde uygun adayı analiz edebilmede zamandan kazanmayı sağlar. Kaliteli adaylara ulaşımı kolaylaştırmakla beraber aslında hızlı işe alımla işveren marka imajına katkı sağlayarak iyileştirir. İnsan Kaynakları için sosyal medyanın getirilerinden bu şekilde bahsedebiliriz. Teknolojikleşmekte olan Dünyamızın sosyal ağ ile birlikte İnsan Kaynakları alanında daha da gelişeceğini ön görmekteyiz. Güncel iş ilanlarımız için bizi sosyal medya mecralarından takip etmeyi unutmayın.  

Değerlerimizin yaşantımızın pek çok alanında profesyonellerin ilgisini çeken bir fenomen olduğunu söylemek mümkün. İnsan davranışlarının temel güdüleyicilerinin değerler olduğunu belirtmek oldukça gerçekçiyken, tarih boyunca değerlerin doğası anlaşılmaya ve bu değer türlerinin neler olduğu belirlenmeye çalışıldığını biliyoruz. Profesonel iş yaşamından bahsederken değerlerimizi atlayamayacağımız bir gerçek. Peki nedir bu meslek değerlerinin önemi?             Bireyin sahip olduğu meslek değerleri, iş doyumu ve işe uyumu etkileyen en önemli faktörlerden birisi. Meslek değerleri çalışma hayatında genel olarak işe karşı bireyin gösterdiği tutum ve işte gerçekleşenlere karşı verilen önem, değer ve arzuyu ifade ediyor. Her birey biricik olduğundan farklı kişiler için meslek değerleri farklı anlamlara gelmekte. Meslek değerlerinin bir mesleğe girme sonucunda o mesleğin getirilerinden elde edilen doyumu ifade ettiğini unutmamak gerekiyor. Bazı insanlar yaratıcılıklarını iş ortamında göstermekten hoşlanırken bazı insanlar başarılarını göstermek isteyebilir ya da ekonomik kazanç ilk öncelik olabilir. Kimileri için ise entelektüel uyum olmazsa olmazlardandır. Bazılarımız çalıştığı ortamlarda bağımsız hareket edebilmek ister, bazılarımız ise yakın iş arkadaşlığını tercih edebilir. Bunun gibi pekçok değerden söz edebiliriz; prestij, güvenlik, iş ortamı, yönetimle ilişkiler, yaşam tarzı ve çeşitlilik… Mesleki değerlerden söz ederken unutulmaması gereken en önemli nokta, mesleklerin özünde ihtiyaçlarımıza yanıt verdiği ölçüde değerli olduğudur. Sahip olduğumuz meslek değerlerini keşfedebilmek için kendimize sormamız gereken asıl soru, mesleğimizi değerli kılan özelliklerin neler olduğudur.             İş yaşamı denildiğinde kurumların gücü çoğu zaman çalışanları ile yarattığı değer bağlarına göre ölçülüyor. Çalıştığımız kurumlarla olan bağlılığımızı gözden geçirmeden önce her insanın ihtiyaçlarının farklı olduğunu bu sebeple de öncelikle ihtiyaçlarımızın neler olduğuna karar vermemiz gerektiğini unutmamak gerekir. İhtiyaçlarımıza en fazla yanıt verecek işleri belirlemeden önce kendi meslek değerlerimizi belirlememizde fayda var. Aksi takdirde ihtiyaçlarının ne olduğunu bilmeyen çalışanlar, uyumsuz kurum kültürü ve bir sürü ardı arkası kesilmeyen şikayetler; “kimse sorumluluk almıyor”, “işten çabuk yoruluyor”, “fikirlere saygı göstermiyor”… Kurumsal değerlerin oluştuğu, çalışanların mesleki değerlerinin karşılığını bulduğu çalışma ortamları için kurumlar kadar çalışanların da ihtiyaçlarının farkında olarak değerlerine yönelik işleri tercih etmesi gerekiyor.

Yeni bir haftadan herkese merhabalar, Uzaktan çalışmanın yanlış anlaşıldığı bazı şirket kültürlerinden bahsetmek isteriz. Birkaç şirketin bizzat çalışanlarına makineler gibi davrandığını gözlemleme şansına sahip olduk. Açma kapama düğmeleri ve diğer makine özellikleri bulunan çalışanlara sahip olmak bazı avantajlar sağlayabilir. Ancak akıllı yöneticiler insanları yönetmenin makineleri korumaktan daha karmaşık, ama aynı zamanda daha ödüllendirici olduğunu bilir. Robot çalışanların dezavantajlarından bahsedelim; Makinelerin bir misyona adanması beklenemez, Makineler bize geri bildirim veremez, Makineler inisiyatif alamaz, Makineler, performans gelişimi için kendi aralarında fikir alışverişi yapamaz, Makineler inovatif davranamaz, sorunları çözmez veya ürünleri satmaz. Sonuç olarak insan unsuru ile ilgilenmeden oluşturacağınız şirket kültürü hiçbir işe yaramaz. En iyi fiziksel ortam ve ekipman, onun faaliyetinin devamını sağlayan insanlar olmadan değersizdir. Çalışanlarımızı işleri için eğiterek ve kendi başlarına başarılı ya da başarısız olma fırsatı sunarak, onlara kişisel yetkinlik duygusu vermeliyiz. Çalışanların ‘anlam’ bulmalarına destek olun!

Peoployed' dan herkese merhabalar, Uzun yıllar sonra bile bahsi geçtiğinde hiç de iyi anılmayacak olan 2020-2021 yılı, arkasında yorgun yönetimler ve toplumlar bırakmaya hazırlanıyor. Önümüzdeki en az bir yarıyıl daha bu zorlayıcı şartların etkisini hissedeceğimiz noktasında da şimdiden herkesi ikna etmiş durumda. Gelecekteki benzer süreçlere hazır bulunuşluk bağlamında, strateji uzmanlarının bir bölümü bu tip VUCA  hakimiyetindeki dönemlerde uzun erimli planlamalar yapmak yerine çevikliği ön plana çıkarırken, başka bir kesim ise olasılık dahilindeki her durumu adreslemeyi hedefleyen senaryo uzaylarına geçişi savunuyorlar. Fikir ayrılıkları, sadece strateji belirleme alanında yaşanmıyor. Pandemi sonrasının “bir sıçrama ve sıçrama yapılan noktaya geri dönüş” şeklinde mi neticeleneği yoksa “sıçrama sonucunda ulaşılan pik noktada yeni bir denge ve düzenin mi kurulacağı” konusunda da farklı görüşler mevcut.  Bize göre, pandemi şartlarını yaşamaya başladığımız noktaya bir geri dönüş artık söz konusu değil. Ancak yaşam ve çalışma şartları normalleştikçe, pandemi döneminde ulaşılmış olan tepe noktalarından somut bir geri çekiliş yaşanacaktır. Büyük resimde değişim biraz daha ileri bir noktadan devam edecek. Doğru yeteneklere ulaşabilmek şirketler için uzun dönemli bir problem sahası. İnsan Kaynakları’nın tüm fonksiyonları arasında en kritiği ve baş ağrıtanı. Organizasyon olarak bu alt fonksiyonda başarılı iseniz takip eden performans, uyum, gelişim ve çalışan deneyimi süreçlerini de az kaynak ve yüksek verimle sürdürme ihtimaliniz çok yüksek. Tabi bir de bunun tersi senaryo var.  Bir problemi sahasını temizlemek, doğru yeteneklere ulaşmak gibi,  hem zor hem de zorunlu ise orası yöneticiler için öncelikli olmalıdır. Pandemi şartlarının, çalışma hayatına girişini hızlandırdığı ve yaygınlaştırdığı yeni çalışma modelleri, hem uzmanlık hem de yönetsel beceri gerektiren rollerin doğru çalışanlara teslim edilme zorluğunu ve zorunluluğunu artırmış durumda.  Bugün kişisel disiplin seviyesi ve dayanıklılık eşiği yüksek, VUCA şartlarında da sürdürülebilir yüksek performans sergileyebilen, inisiyatif kullanma özgüvenine sahip, gerektiğinde bireysel çalışma yapabilmesini sağlayacak çoklu yetenek setlerine sahip, dijital araçlar ile barışık adaylar ön planda ve maalesef burası genel yetenek havuzunun en sığ yeri. Dolayısıyla rekabet sert olacak.   Muhtemelen hiçbir dönem yönetimler İnsan Kaynakları profesyonelleri ile korona virüs salgını dönemindeki kadar yakın çalışıp onların uzmanlıklarına başvurmadılar. İnsan kaynağına ve teknolojiye yapılan yatırımların ve uygulanan politikaların, stratejik ve tek elden yönetilmesi gereken, fonksiyonların İK ve BT liderlikleri olmadan tek başına karar veremeyeceği kadar kritik konular olduğu artık yaygın şekilde kabul görüyor. Üst yönetimler, bu alanlardaki stratejilerin ne olması gerektiğini gerçek sahiplerinden duymak istiyorlar.  İK analitiğinin, organizasyonlarda başta strateji belirleme olmak üzere, değer yaratıcı bir şekilde kullanımını ajandaların dışarısına çıkarmak söz konusu bile olmamalı. Ancak dönemsel öncelikleri ve bu alanda İK dünyasının son dönemde oldukça mesafe kat ettiğini düşündüğümüzde aciliyette şimdilik kaydıyla bir azalma olmasını doğal karşılamalıyız. Performansı; gelişim, takdir ve ödüllendirme yerine doğrudan ücretle bütünleştirmek ne çok önerebileceğimiz ne de çok kabul gören bir yaklaşım. Bununla birlikte, yeni nesil süper işler, bunların sorumluluğunu üstlenen süper yetenekler, proje takımlarının organizasyon yapılarında artan hâkimiyeti, herhangi bir yerden de çalışabilme gerçeği, bu iki fonksiyonu geçen sene aynı konu başlığı altında ajandalarımıza dâhil ettirmişti. Daha esnek, daha çevik performans ve ücret sistemleri kurmak, anlık geri bildirim, sık ve somut değerlendirme fırsatları sunan OKR tipi performans sistemlerine geçiş yapmak, geniş ücret bantlarını kullanmak, ücretin ağırlığının azaldığı gelir paketlerini sunmak bu alanlardaki yenilikler arasında kendilerine yer buluyor. Pandeminin domine ettiği çevresel şartlar, şirketlere bu konularda adım atmayı daha önemli ve acil hale getirmiş durumda. İnsan Kaynakları, VUCA şartlarında da etkin çalışan performans, ödüllendirme ve ücret sistemlerini tasarlayarak yönetimlere sunmak durumunda. Tıpkı, stratejik bir paydaşı yapması gerektiği gibi… Bu dönem ile birlikte, güven duygusunun kuvvetlendirilmesinden dijitalleşmeye, iç iletişimin kanallarının yeniden yapılandırılmasından değişen liderlik yetkinliklerine kadar öncelik listelerine eklenen konularla ajandalarımız daha da kalabalıklaşmış durumunda. Pandemi, çok fazla yeni bir şey söylemese de iş dünyasının son on yıldır yaşadığı teknoloji temelli en büyük dönüşüm ve değişim süreçlerinden bir tanesini hızlandırdı. Değişim sürecini ağırdan alan birçok yönetimi harekete geçirdi, bazı değişimlerin gerçekleşemeyeceğine inanan liderlerin düşüncelerini değiştirdi. Bu derece hızlanan bir değişim ve dönüşüm süreci ile dost olmak, strateji ve operasyonları uyumlu hale getirmek, yeniliğin yaratacağı bilinmezlikleri ve zayıflıkları doğru adreslemek iş dünyasının öncelikleri olacaktır. Peoployed İnsan Kaynakları açısından güzel haber, her yönüyle çalışanlar üzerinde etkisi olacak bu süreçte daha önce olmadığı kadar kritik roller üstlenme şansına sahip olacağız.